1- چرا همیشه مسواک می زنم اما باز هم دندانهایم پوسیده می‌شوند؟
چند روز پیش مراجعه‌کننده‌ای داشتم که برای چک کردن دندانهایش آمده بود. پسری لاغراندام با ته‌ریش مشکی و سویشرتی به رنگ سبز روشن.
همان اول که روی یونیت نشست گفت مسواک نمی‌زند. شاید ماهی یک بار. منتظر بودم که دهانش را باز کند و با پوسیدگی بسیار، دندانهایی تیره از جرم و دهانی بدبو مواجه شوم.
برخلاف انتظارم، دندانهایش تمیز مثل کاشی‌های سفید وصیقلی دیوار حمام بودند. یک جا کمی رنگدانه روی دندانش دیدم که به نظر خودش نگران کننده آمده بود و علت مراجعه کردنش هم همین بود. اطمینان دادم که ان رنگدانه‌ها به علت سیگار است و مشکلی نیست. دقیقن نمی‌دانستم بگویم که به مسواک نزدنت ادامه بده یا نه.
بر خلاف انتظار هر چند سال یک بار بیمار این مدلی دارم. استادی داشتیم که از این بیماران به عنوان افراد نظرکرده‌ی خدا نام می برد.
یاد بسیاری از بیمارانم افتادم که بهداشت خوبی دارند اما دندانهایشان دچار پوسیدگی می‌شود. باید بگویم که پوسیدگی دندان به زبان ساده به سه عامل میزان و کیفیت بزاق، میزبان و سوبسترا یعنی آن غذاهایی که می‌خوریم بستگی دارد.
به طور ساده بزاق بافریِ با کیفیت و به میزان لازم، می تواند اسید ناشی از تولید باکتری های پوسیدگی زا را خنثی کند. اگر مدام غذاهای دارای قند مصنوعی می خورید باید میوه و سبزیجات، کاهو و هویج را جایگزین انها کنید.
این موضوع نباید باعث ناامیدی و دست کشیدن از بهداشت و نخ دندان و دهانشویه شود. اگر کسی با وجود بهداشت کافی باز هم دچار پوسیدگی دندان می‌شود نیاز به روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان مثل استفاده از وارنیش فلوراید دارد که در ادامه به ان اشاره خواهم کرد.
2- چرا دهانم بو می‌دهد؟ برای رفع ان چه کاری باید انجام دهم؟
بیمارم دختر جوانی بود. از اینکه دهانش بو می‌دهد شکایت داشت و هرچه به او می‌گفتم که مشکلی ندارد نمی‌پذیرفت.
اطمینان داشته باشید دندانپزشک، بوی بد دهان را حتا از زیر ماسک، متوجه می‌شود. بنابراین اگر به شما این اطمینان را داد که دهانتان بو نمی دهد خیالتان راحت باشد.
عمده بوی بد دهان به خاطر رشد باکتری های بی هوازی در طوق دندان است و در بیشتر موارد با یک جرمگیری ساده برطرف می‌شود. اگر ما مدتی غذا یا اب نخوریم دچار خشکی دهان و بوی بد دهان می‌شویم. بنابراین توصیه معمولی که همیشه به بیمارانم می‌کنم:
بوی بد دهان صبحگاهی طبیعی است. نوشیدن اب در صبح و حتا بین خواب شب در صورت بیدار شدن از روند خشکی دهان، پوسیدگی و بوی بد می‌تواند جلوگیری کند.
وجود دندان پوسیده و عفونی از علتهای دیگر بوی بد دهان است. در موارد دیگر که مشکل از دهان و دندان نباشد دندانپزشک شما را به متخصص گوارش ارجاع می دهد.
از اینکه این موضوع را با دکتر خود در میان بگذارید هرگز خجالت نکشید. زیرا این موضوع در حیطه تخصص دندانپزشک است.
3- آیا دندان عقلم را باید بکشم؟
بیماری داشتم که اصرار به کشیدن دندان عقلش داشت. دندان 6 را در کودکی کشیده بود و به مرور زمان و حرکت دندانها به سمت فضای بی دندانی دندان 7 و 8 (دو دندان آسیاب خلف دهان) بار جویدن را به دوش می‌کشیدند.
در این موارد کشیدن دندان 8 (همان عقل) به ضرر دندانهای دیگر است. بنابراین فقط در مواردی مثل کمبود فضا، پوسیدگی، کج درامدن دندان عقل و یا نیمه رویش یافتن ان که باعث التهاب و گیر غذایی شود دندان عقل را خارج می کنیم.
4- دندان شیری باید درست شود؟ مگر دندان شیری نمی‌افتد؟
دختر بچه‌ای مومشکی با پدرش امد داخل اتاق. پدر می‌پرسید دندان شیری که عصب ندارد پس چرا این بچه دردش گرفته.
دندانهای شیری عصب دارند. دچار پوسیدگی می شوند و اهمیتشان به چند دلیل زیر است:
راهنمای رویش دندان دائمی هستند و خرابی آنها روی جوانه دندانهای دائمی اثر می‌گذارد و ممکن است باعث پوسیدگی دندانهای دائمی حتا قبل از رویش شوند.
دندانهای شیری فضا را برای دندانهای دائمی حفظ می‌کنند و در صورت پوسیدگی و از دست رفتن فضا احتمال به هم ریختگی دندانها زیاد می‌شود.
تغذیه و رشد کودک در صورت پوسیدگی دندانهای شیری دچار اختلال می شود و تمایل کودک به خوردن غذاهای نرم زیاد می‌شود (که خود عامل پوسیدگی است) دلیل دیگری است که باید به سلامت انها توجه نمود.
5- چه مسواک و خمیردندانی استفاده کنم؟ چند بار در روز مسواک کافی است؟
مارک مسواک مهم نیست. آنچه مهم است روش مسواک زدن شما می‌باشد.
مسواک با زبری متوسط و نرم استفاده کنید.
به هیچ عنوان از مسواک سخت (هارد) استفاده نکنید.
هر 4 ماه مسواک خود را عوض کنید. فرچه های مسواک حتا اگر ظاهرش نشان ندهد بعد از مدتی کارایی خود را از دست می دهند.
روزی دو بار به مدت سه دقیقه مسواک بزنید. برای خسته نشدن می‌توانید جلوی تلویزیون مسواک بزنید. کاری که من انجام می‌دهم. با این روش مدت زمان بیشتری را صرف مسواک زدن می‌کنید.
بهترین زمان مسواک زدن بعد از صبحانه و قبل از خواب شبانه می‌باشد.
از نخ دنداهای نرم و نواری آنهایی که جنسی شبیه نوار تفلون استفاده کنید.
خمیردندانتان حتمن فلوراید دار باشد.
6- وارنیش فلوراید خوب است؟
وارنیش فلوراید ماده بسیار خوبی جهت متوقف کردن پوسیدگی های سطحی و مقاوم کردن مینای دندان است. از سنین 6 ماهه به بالا بسته به مورد و فعالیت پوسیدگی می‌توان از وارنیش فلوراید استفاده کرد. زدن وارنیش فلوراید به سادگی صورت می گیرد و حتا مادر هم می تواند برای کودک یا خودش ان را استفاده کند. با دهانشویه فلوراید و وارنیش و خمیردندان فلوراید از پوسیدگی دندان جلوگیری کرد.
در پایان در قسمت نظرات سوالات خود را در زمینه دهان و دندان بنویسید تا با پاسخگویی ان مرا در نوشتن کتابچه راهنمای دندان مرا یاری کرده باشید.
یک پاسخ
زهرا جانم چقدر مقاله‌ات کاربردی و خوب بود. پر توان ادامه بده.